Mersin Su ve Kanalizasyon Ýdaresi (MESKÝ) Genel Müdürlüðü Mayýs ayý Olaðan Genel Kurul Toplantýsý birinci birleþimi, Büyükþehir Belediye Baþkaný Vahap Seçer baþkanlýðýnda yapýldý.

2021 Mali Yýlý Faaliyet Raporu görüþülürken oturumu Meclis 1'inci Baþkanvekili Mehmet Çelik yönetti. Toplantýda görüþülen MESKÝ Genel Müdürlüðü 2021 mali yýlý faaliyet raporu ile 2021 yýlý denetçiler raporu oy birliðiyle kabul edilirken, diðer 7 madde ise ilgili komisyonlara sevk edildi. Mersin'in takýmlarýndan Tarsus Ýdman Yurdu'nu da baþarýsýndan dolayý tebrik eden Baþkan Vahap Seçer, “Tarsus Ýdman Yurdu, dün oynadýðý karþýlaþmadan seri penaltýlarý sonucunda galibiyetle ayrýldý ve adýný yarý finale yazdýrdý. Tarsus Ýdman Yurdu'na yarý finalde baþarýlar diliyorum. Bugün de Ýçel Ýdman Yurdu kendi sahamýzda Ordu Spor ile karþýlaþacak. Tarsus için yaþadýðýmýz sevinci Ýçel Ýdman Yurdu'nun da yaþatmasýný diliyor, takýmlarýmýza baþarýlar diliyorum” diye konuþtu.

Atýksu arýtma tesisleri ile ilgili koku þikayeti olduðu yönündeki konuyu da deðerlendiren Seçer, “Bizim þu anda merkezde önemli bir sorunumuz yok. Karaduvar'da belli bir süre sonra kapasite artýrýmýna gitme gerekliliðini biliyoruz. Bunun çalýþmalarýný þimdiden yapýyoruz. Mezitli yeni bir atýksu arýtma tesisi ve hibe kredisi ile yapýlmýþ. Bizim dönemimizde teslim aldýðýmýz bir tesis. Orada koku sorunu vardý, büyük bir oranda giderildi. Þu anda da bize çok rahatsýz edici þikayetler gelmiyor. Biz orada gerekli önlemleri aldýk, almaya da devam ederiz. Bu doðaldýr, bugün bir sorunu çözersiniz yarýn devam eder. Örneðin Karaduvar konusu, biz gelene kadar bir fiske bile vurulmamýþ oraya. Biz gelir gelmez bu sorunla yüzleþtik ve hemen tedbirini aldýk. Büyük bir oranda sorunu önledik. Karaduvar'dan, Mezitli'den daha önce gelen yoðun þikayetler þu anda gelmiyor ama zaman zaman bazý teknik arýzalar, iklimsel dönemlerde rüzgâr esintisi vesaire bu þikayetleri biz de alýyoruz” þeklinde konuþtu.

Antalya sýnýrýndan Mersin merkeze kadar olan tatil beldelerindeki atýksu arýtma tesisleri ile ilgili de deðerlendirmede bulunan Seçer, “Biliyorsunuz Anamur'da derin deþarj. O bölgede Bozyazý'da zaten mevcut çalýþan, zaman zaman sorun çýkaran bir atýksu tesisimiz var. Neden? Çünkü yapýlan kanalizasyon sistemi teknik olarak sýkýntýlý. Yeraltý suyunu alýyor. Bu da arýtma tesislerinde istenmeyen bir durum. Bununla da biz yüzleþmiþ durumdayýz. Zaman zaman oralara müdahalemiz oluyor. Oradan geçelim Aydýncýk'a, Baþkan da söyledi. Orada bir atýksu arýtma tesisine ihtiyaç var. Derin deþarj mý olsun atýksu arýtma tesisi mi olsun? Çevreci bir anlayýþla ki ben de ayný kaygýlarý taþýyorum, ‘bir atýksu arýtma tesisi yapalým. Doðru olan budur' dedi. Biz de bunun üzerine zaten çalýþýyoruz. Þu anda kurum görüþlerinden, Gençlik ve Spor Ýl Müdürlüðü'nden 11 Mayýs 2022 tarihinde olumsuz görüþ gelmiþ. Bu konuyu bir takip edelim beraberce. Diðer kurumlarla yazýþmalar yapýlmýþ” dedi.

MESKÝ'nin ihalelerinin iptal olduðu ve akamete uðradýðý yönündeki iddialara da yanýt veren Seçer, Haziran ayýnda pek çok paket arýtma tesisini içine alan bir ihaleye çýkacaklarýný belirtti. Seçer, “Sadece bizimle alakalý bir durum deðil. Pandemi dönemi ve yasalardan aldýklarý güçle bazý iptaller oluyor. Proje bir baþka yüklenici firmaya verilebiliyor. Ondan kaynaklý bu konuda çalýþýyoruz. Bizim daha önce çýktýðýmýz, sizin birçok bölge ile ilgili Yenice'den Yeþilovacýk'a kadar Gülnar Sipahili paket arýtma, Çeþmeli paket arýtma, Yenice, Yeþilovacýk, Gözne-Ayvagediði, biz þimdi geçici olarak paket arýtma ihalesi yaptýk, kalýcý arýtma tesisi zaman alacaðý için. Çünkü bir yandan kanalizasyon iþi devam ediyor, yüklenici firma da teminatýný yaptý, býraktý iþi. Þimdi bir baþkasýna ihale ediyoruz, bundan zaman yitiriyoruz. Bizimle alakalý bir durum deðil. Bakýn iki gündür haberlerde var. Milli Eðitim Bakanlýðý bütün okul ihalelerini iptal etti. Çünkü maliyetler çok artýyor, müteahhitler ‘buna uygun teklif veremeyiz' diyor ve ihaleye girmiyor. Bizde farklý bir durum yok” ifadelerini kullandý.

“Silifke atýksu tesisi ile ilgili projemiz bitti”

Turizm hinterlantýnda çok önemli yeri olduðunu düþündüðü Silifke'de çok eski olmayan ama demode bir atýksu arýtma tesisinin olduðunu vurgulayan Seçer, "Ne yazýk ki yapýldýðý dönemde dahi yanlýþ, geri bir teknolojiyle o tesis yapýlmýþ. Þimdi bizim kucaðýmýzda bulduðumuz önemli sorunlar var. Arýtma var, kanalizasyon daha önce ihale edilmiþ. Müteahhit yanlýþ yapmýþ, doðru yapmýþ, Ýller Bankasý'yla problem yaþýyor, mahkemelik… Þimdi biz de burada þaþýrýyoruz ne yapacaðýmýzý. Bizim kurumumuza aþýrý yük gelmeye baþlýyor. Bir yandan sen bunun parasýný ödüyorsun kurum olarak, Ýller Bankasý seni borçlandýrmýþ ama sistem çalýþmýyor; Aydýncýk içmesuyu þebekesinde olduðu gibi. Bir iþi sýfýrdan yapmak çok rahat ama sorunlu bir iþin üzerine geldiðiniz zaman inanýn ömrünüz gidiyor. O problemi çözmek için çok büyük zorluk çekiyorsunuz, biz de þu anda bunlarý yaþýyoruz. Silifke atýksu tesisi ile ilgili projemiz bitti. Ufak tefek dokunuþlarla onun yanýna yeni bir tesis yapacaðýz” diye konuþtu.

Silifke Atakent tesisinde bazý revizyonlar yapýldýðýný söyleyen Seçer, “Atakent-Atayurt-Arkum. Bizim mevcut Atakent Tesisimizde bazý revizyonlar yapýldý. Sorunsuz çalýþýyor ancak oraya bir ortak projemiz var. Proje tamamlandý. Ýzin, istimlak ve tahsis iþlerimiz devam ediyor. Projemiz orada da tamam. Sorun tespitinde hiçbir meselemiz yok, sorunu tespit ediyoruz, ne yapýlmasý gerektiðini de bildiðimiz için yürüyoruz, çalýþmalar da var. Bir taraftan projeler hazýrlanýyor, yasal prosedür tamamlanýyor ama iþlemler biraz aðýr yürüyor. Her þey para. Topraðýn altýna gömüyorsunuz, çok büyük yatýrýmlar bunlar” ifadelerini kullandý.

Güneþ Enerjisi Sistemleri (GES) konusuyla ilgili de açýklamalarda bulunan Seçer, þöyle devam etti:

“Biliyorsunuz bu çalýþmalarý yapsýn diye bu dönemde AR-GE birimini oluþturduk. Þu anda AR-GE Daire Baþkanlýðýmýzýn yürüttüðü çalýþmalar sonucunda Tarsus DY2, Mersin D2, Mersin DY2A Deposunda biz 3 megawattlýk GES'leri tamamladýk. Bunlarýn bir tanesi, Tarsus'taki depo. Güneþ enerjisinden faydalanýyor. Diðerlerinin de üçte ikilik kýsmý güneþ enerjisinden faydalanýyor. Ancak bizim 15 megawattlýk yeni GES tesisleri projemiz var, ihalesine de çýkýldý. Keþke daha önce yetiþtirebilseydik. Biz bunlarý tabiri caizse çok bedavaya yaptýk, keþke dedik o zaman. Bu uygun fiyatlarý þimdi yakalayamýyoruz. 8 nokta, toplam 3 megawatt ve atýksu çamurundan elde ettiðimiz elektrik enerjisi toplam MESKÝ'nin elektrik tüketiminin yüzde 5,5'ine denk geliyor. 15 megawattlýk yeni GES tesislerimiz Berdan içme suyu arýtma tesisi, Tarsus atýksu arýtma tesisinde, Karaduvar atýksu arýtma tesis D1 su deposu, D3, D4, D5, D6 su depolarýnda, 8 bölgede biz 15 megawattlýk yapacaðýz. Yaklaþýk hesabýný da yaptýrdým. Hedefimiz bunlar bittikten sonra toplamda 20 milyon kilowatt/saat ve elektrik tüketimimizin yüzde 20'sine denk gelecek. Bunu da kýsa süre içerisinde yapacaðýz, bitireceðiz, bu konuda kararlýyýz.”

“4 merkez ilçe ve Tarsus'ta kaçak-kayýp oraný yüzde 46. Bu bana inandýrýcý gelmiyor”

Bir Meclis üyesinden gelen kaçak-kayýp konusundaki soruya da yanýt veren Seçer, “4 merkez ilçe ve Tarsus'ta kaçak-kayýp oraný yüzde 46. Kýrsala gittikçe bu artýyor. Bu bana inandýrýcý gelmiyor, daha yüksek. Belediye Baþkaný olarak bunu söyleyebilirim. Bütün kamu idareleri, okullar, belediyeler dahi biz her tarafý geziyoruz ve birçoðunun belediyesinde kaçak su kullanýldýðýný biliyoruz ve tespitli. Bakýn þimdi burada bir polemik oluþturmak adýna söylemedim bunu. Okullar kamu kurumlarý, belediyeler de bir kamu kurumu. 2022 yýlýnda, sadece bu yýl 678 adet ticari kaçak tutanaðý tuttuk. Adam apartman yapmýþ, su bedeli ödememiþ. Müteahhit karun gibi para kazanýyor, zengin. Biz bunlarý tespit ettik. Þimdi ben ‘ya bu kurum yönetilmiyormuþ' dediðim zaman haklýyým. Ýstediðiniz kadar üzerime gelin, ben dobra dobra konuþuyorum, yönetilmemiþ. Biz neler gördük. 840 bin abone var, 400-450 bin abone aktif. Dosyalarýn nerede olduðu belli deðil. Tutanaklarýn nerede olduðu belli deðil. Biz ezbere konuþmuyoruz” dedi.

Kayýp-kaçaktan sonra ‘misafir aðýrlama' meselesine deðinen Seçer, “Bakýn 1 milyon 900 bin nüfusumuz var. Yük bu insanlarýn üzerinde, kaynak bunlar için geliyor. Yasal sorumluluk bu insanlar için var ama biz o kaynaklarý 2 milyon 300 bin insana harcýyoruz. Bunun da farkýndayýz herhalde. Þimdi böyle de bir durum var. Onun için sizden çekiyor sistem çöküyor, sistem kaldýrmýyor. Ýçmesuyu yetersiz kalýyor. Bunlarý artýrmak durumundasýnýz. Ýþte Büyükeceli bölgesinde yaþananlarý görüyorsunuz. Bir yapýlaþma var. Nükleer santral tesisleþmesi var. Muazzam bir nüfus akýþý var bölgeye. Daha önceden herhangi bir hazýrlýk yapýlmadan bunlar baþlayýnca þimdi ayýkla pirincin taþýný. Aman bir an önce imar planlarý yapýlsýn! Aman kanalizasyon yapýlsýn! Aman içmesuyu yarýn yetersiz kalacak! E bunlarýn peþine düþüyorsunuz” þeklinde konuþtu.

MESKÝ'nin bütçe rakamlarýný tek tek anlatan Seçer, yatýrýmlarýn toplam bütçeye oranýný tablo üzerinden deðerlendirdi. Seçer, “2021 yýlýnda 1 milyon 89 milyon bütçe yapmýþýz ve gerçekleþtirmiþiz. Bakýn 1 milyon 23 binini gerçekleþtirmiþ. Yüzde 100'e yakýn. 2019'da yönetime geldik. Bir önceki yýl bütçe yapýlmýþ. Yatýrým programý belli. Toplam yatýrýmlarýn bütçeye oraný yüzde 27. Yani her 100 lira bütçenin 27 TL'si yatýrým. 2020 yýlýnda yüzde 30'a çýkmýþ. 2021 yýlýnda yüzde 40'a çýkmýþ. Bu yýl yüzde 51 hedeflemiþiz. Gelecek yýl, 2023 yýlýnda yüzde 53 hedefliyoruz ve görev süremizin 5 yýlý olan 2024'te de yüzde 56 hedefliyoruz. Gördüðünüz gibi grafikte de yukarýya doðru bir seyir halinde” diye konuþtu.

“5 yýlda toplam yatýrým tutarýmýz 4 milyar 635 milyon lira”

Yatýrýmlara aktardýklarý paylardan bahseden Seçer, “Tamamlanan yatýrýmlarýmýzýn miktarý 960 milyon lira. Devam eden yatýrýmlarýmýz 961 milyon lira. Devam eden yatýrýmlarýmýzýn bu yýlki ödeneði 770 milyon lira. Planlanan yatýrýmlarýmýzýn tutarý 2024 Nisan ayý seçimine kadar 2 milyar 713 milyon lira. Buna ayýrdýðýmýz bu yýlýn ödeneði 367 milyon lira. 5 yýlda toplam yatýrým tutarýmýz 4 milyar 635 milyon lira. Burada bir þeye dikkatinizi çekmem gerekiyor. Biz göreve geldiðimizde demiþtim ki ‘Biz bu dönem sonuna kadar 2,5 milyar lira yatýrým yapacaðýz'. Revize ederek de gittik. Ayný yatýrým programý, stratejik plan maliyet farklarýndan geldiðimiz þu anki durum. Bir miktarýný da gerçekleþtirdik o yatýrýmýn içerisinden. 960 milyon eski maliyetti. Yeni devam eden 961 milyon liralýk iþlerin de bir kýsmý eski maliyette. Ama 4 milyar 635 milyon gibi bir rakama evriliyor. Þu anda yatýrým ödeneðimiz de 770 milyon ile 367 milyon olmak üzere toplam 1 milyar 137 milyon lira” þeklinde konuþtu