Doç. Dr. Hayati Koç, Türkiye’de çok sayýda fay hattý bulunduðunu ve buna baðlý depremlerin yaþandýðýný söyledi. Koç, "Þu anda da depremleri yaþýyoruz ve gelecekte de ne yazýk ki yaþayacaðýz. Yapýlan araþtýrmalarda Adana’da bulunan faylarda 6,5 büyüklüðünde deprem bekleniyor" dedi.

Kahramanmaraþ merkezli 7.7 ve 7.6 büyüklüðündeki depremler 11 ili etkilemiþ, birçok ilde de yýkýma neden olmuþtu. Çok sayýda vatandaþ enkaz altýnda kalýrken, binlerce insan hayatýný kaybetti. Bu depremlerin ardýndan bu sefer merkez üssü Hatay'da meydana gelen 6.4 ile 5.8 büyüklüðündeki depremde de hasar gören binalar yýkýldý, 6 kiþi hayatýný kaybetti. Uzmanlar artçýlarýn süreceðini söylemeye devam ederken, özellikle Adana'daki fay hatlarýna iþaret ediliyor.

"Depremleri ne yazýk ki gelecekte de yaþayacaðýz"

Yaþanýlan ve yaþanýlabilecek depremlerle ilgili ÝHA muhabirine konuþan Mersin Üniversitesi (MEÜ) Mühendislik Fakültesi Jeoloji Mühendisliði Bölümü Öðretim Üyesi Dr. Hayati Koç, Türkiye'de çok sayýda fay hattýnýn bulunduðu söyledi. Bu faylara baðlý olarak büyük depremlerin yaþandýðýný kaydeden Koç, "Þu anda da yaþýyoruz ve gelecekte de yaþayacaðýz ne yazýk ki. Bunu iyi bilmemiz gerekiyor. Kahramanmaraþ'ta yaþadýðýmýz depremler birçok bölgeyi ciddi þekilde etkilemiþti. Depremin bu bölgede olacaðý zaten daha önce biliniyordu. Buna yönelik de açýklamalarýmýz devam ediyor. Tabii bir deprem olacak diyoruz ama bunun az ya da çok hasara yol açmasý birçok faktöre baðlý. Birincisi depremin kendi özellikleriyle ilgili. Ne kadar büyük deprem olursa yýkým o kadar fazla oluyor. Bunun dýþýnda depremin odak derinliði önemli. Türkiye'de faylarýn bulunduðu bölgelerde olan depremler sýð odaklý olduðu için açýða çýkan enerjiler kýsa sürede yeryüzüne geliyor ve zararý daha fazla oluyor. Bu açýdan depremlerin bu özelliði ülkemizde ne yazýk ki çok tehlike arz ediyor. Bunun yanýnda depremin oluþ zamaný da kayýplarda önemli rol oynuyor. Bir de faydaki kýrýlmanýn olduðu bölgedeki nüfus yoðunluðu kayýplardaki sayýyý belirliyor" diye konuþtu.

"Araþtýrmalarda Adana'ya yakýn faylarda 6,5 büyüklüðünde deprem bekleniyor"

Fay hatlarýnýn geçtiði yerlere yerleþim yerleri kurulduðunu kaydeden Koç, "Bu da zararlarý artýran nedenlerden bir tanesi. Depremin merkez üssü ile bulunduðunuz mesafe çok önemli. Mersin, Kahramanmaraþ'a 250 kilometre uzaklýkta. Deprem büyüktü ve biz de ciddi anlamda hissettik. Mersin'e en yakýn fay hattý Adana'da bulunuyor. Tabii bu faylarýn uzunluklarý çok fazla deðil ve yapýlan çalýþmalarda þunu görüyoruz; burada olabilecek en büyük depremin 6,5, bazý araþtýrmalarda en fazla 7'ye yakýn deprem bekleniyor. Zaten 1998 yýlýnda Ceyhan'da 6.2 büyüklüðünde bir deprem yaþadýk. O zamanki depremde de Mersin, bu son depremde yaþadýðýmýz sarsýntýyý yaþadý. Yani ciddi bir yýkým olmamýþtý. Bu da bize þunu gösteriyor; Mersin'e yakýn bir yerde ciddi deprem yapabilecek bir fay yok. En yakýn faylara da mesafemiz biraz uzak olduðu için risk oraný biraz düþük gözüküyor. Ancak bu þu anlama gelmesin, risk hiç yok mu diye. Risk her yerde, her yaþadýðýmýz alanda bulunuyor. Buradaki depremlerde üretebileceði büyüklük tahminlerine göre biz bunlarý söyleyebiliyoruz. Bazen tahminlerin de üstünde depremler olabiliyor" þeklinde konuþtu.

"Ýyi olmayan zeminler üzerine binalar yapýyoruz"

Depremlerin olabileceði yerlerin bilindiðini vurgulayan Koç, "Bu faylarda ne büyüklükte depremler olabileceðini de tahmin edebiliyoruz ama kesinlikle ne zaman, hangi tarihte, hangi saatte olacaðýný söylemem mümkün deðil. Zaten bunu bilseydik bu ölümlerin, yaralanmalarýn hiçbiri olmazdý. Tabii depremin zararlarýný artýran etkenlerden bir tanesi de zeminin özelliði. Faylarýn geçtiði yerler genelde düzlük alanlardan oluþuyor, biz buralara yerleþim yerlerini fazla sayýda yapýyoruz. Buna baðlý da iyi olmayan zeminler üzerine binalar yapýyoruz. Bu bölgelere bina yapýlabilir ancak daha az katlý ve o zemine uygun þekilde inþaat yaparak biz depremlerin zararlarýný en aza indirgeriz. Bunlara dikkat etmemiz gerekiyor" ifadelerini kullandý.

"Mersin'deki vatandaþlar evlerinde hiçbir hasar yoksa rahatlýkla evlerinde oturabilirler"

Mersin'in zeminiyle ilgili de bilgiler veren Koç, "Mersin'de özellikle kýyý kesimlerinde daha çok yer altý sularýnýn da fazla olduðu, kumlu yerlere binalar dikilmiþ. Buralarda deprem riskini biz biraz daha fazla hissederiz. Ancak daðlara doðru gittiðimiz zaman zeminlerimizin iyileþtiðini görüyoruz. Bundan sonra en azýndan Mersin ve diðer fay hatlarýnýn bulunduðu bölgelerde saðlam zeminlerin olduðu bölgelere doðru þehirlerimizi taþýmak zorundayýz. Bu adýmý da bir an önce atmalýyýz. Mersin halkýmýzda da bu depremlerden dolayý tedirginlik var. Biz 7.7 ve 7.6'lýk depremlerde büyük korku yaþadýk. Tabii ki bir ana deprem olduktan sonra 6 ay, 1 yýl devam eden artçý depremler olur ve biz bunlarý hissederiz. Ancak hiçbir zaman artçý bir deprem ilk andaki büyüklükteki deprem olmaz. Eðer ilk büyük depremde evlerimiz herhangi bir hasar görmediyse evlerimizde rahatlýkla oturabiliriz. Tabii ki binalarýmýzý kontrol ettirmemiz gerekiyor. Çünkü bundan sonra artçýlar sürekli olacak. Hatta bazen her gün olacak. Bundan korkmamýz lazým ve alýþmamýz gerekiyor. Depreme hazýr bir toplum olarak hazýrlanmamýz gerekiyor. Uzmanlara kulak asmamýz lazým. En önemlisi de okumalýyýz, okumalýyýz ve okumalýyýz. Sadece deprem deðil ilimizi etkileyebilecek bütün doðal afetlerle ilgili bilgi sahibi olmamýz gerekiyor. Önce kendimizden baþlayýp, daha sonra üste doðru sýkýntýlarýmýzý oralara bildirmemiz gerekiyor. Böyle doðal afetleri hiçbir zaman unutmamalýyýz. Sürekli kendimizi, yaþadýðýmýz bölgenin doðal afetlere karþý ne kadar riskli bilmemiz gerekiyor" dedi.